Na czym polega integralne podejście do chorób nowotworowych według książki Justyny Posłusznej?

Na czym polega integralne podejście do chorób nowotworowych według książki Justyny Posłusznej?

Dlaczego coraz częściej zapadamy na różne i coraz bardziej agresywne postaci nowotworów? Na czym polega integralne podejście do nowotworów? Czy w obliczu niepokojących statystyk dotyczących ryzyka rozwoju nowotworów jesteśmy całkowicie bezradni? Czy możemy wesprzeć klasyczne leczenie nowotworów? Na te pytania odpowiedzi możemy szukać w książce Justyny Posłusznej “Integralne podejście do nowotworów. Poznaj raka. Zrozum raka. Zwalcz raka”, na której recenzję zapraszam.

O autorce

Justyna Posłuszna jest z wykształcenia biologiem molekularnym, a od kilku lat także doradcą żywieniowym. Przede wszystkim interesuje ją żywienie w chorobach nowotworowych, neurodegeneracyjnych oraz autoimmunologicznych. Jest także autorką strony www.mitodietetyka.pl, na której dzieli się swoją wiedzą i przepisami na zdrowe dania. Jest także autorką profilu na facebooku o tym samym tytule- tutaj możemy znaleźć przemyślenia czy obserwacje związane z codzienną pracą z pacjentami. Dominują wśród nich pacjenci onkologiczni. W ich komentarzach wyczytać można wdzięczność i nadzieję jednocześnie- wdzięczność za rozwiązywanie ich problemów ze zdrowiem oraz nadzieję, że nowotwór można pokonać. Wydaje się więc, że to Justyna Posłuszna jest tą osobą, która wie, jak do raka podejść i zaopiekować pacjentem onkologicznym. Dlatego też bez chwili wahania kupiłam książkę “Integralne podejście do nowotworów. Poznaj raka. Zrozum raka. Zwalcz raka”.

Rak i coraz więcej raka

“Gdy byłam małą dziewczynką, rak kojarzył mi się bardziej z chorobą osób starszych, które wiele lat paliły papierosy i nie za bardzo o siebie dbały. Wydawało mi się, że ani mnie, ani moich bliskich ten temat nie dotyczy. Parę lat później przekonałam się, że wcale tak nie jest.”

Podobnie myśli (albo myślało jeszcze do niedawna) większość ludzi. Chociaż dysponujemy coraz bardziej zaawansowaną diagnostyką i metodami leczenia nowotworów, z jednym mamy wciąż problem- nie wiemy, dlaczego ich ilość wciąż rośnie ani dlaczego dotyczy coraz młodsze osoby? Co robimy nie tak, że statystyki dotyczące zachorowań są coraz bardziej pesymistyczne?

Czy istnieje profilaktyka nowotworów?

Odpowiedź znajdziemy już na pierwszych stronach książki Justyny Posłusznej, która pisze:

“Oburzyłam się, kiedy w tym roku (2020) przeglądałam masowe media w Światowy Dzień Walki z Rakiem (4 lutego). Szukałam w nich informacji na temat prewencji, diety, czegokolwiek, co może być pomocne pacjentom onkologicznym. Nie znalazłam absolutnie nic!”

Natomiast wg raportu World Cancer Research Fund, międzynarodowej organizacji zajmującej się badaniem wpływu różnych czynników na rozwój nowotworów, aż połowie nowotworów można zapobiec poprzez zmiany sposobu odżywiania i stylu życia. Nie zapobiegniemy im jednak, jeśli informacje na temat czynników sprzyjających nowotworzeniu pozostaną w ukryciu. I nie chodzi tu o super szkodliwe toksyny czy silne promieniowanie. Ryzyko powstawania nowotworów mogą zwiększać nasze codzienne wybory czy nawyki prowadzące do otyłości, insulinooporności czy cukrzycy, a więc niewłaściwa dieta, niska aktywność fizyczna, toksyny środowiskowe, przewlekły stres czy niedobór snu. I tym czynnikom po kolei przygląda się w swojej książce Justyna Posłuszna podpowiadając praktyczne rozwiązania do zastosowania od razu.

Czym jest nowotwór?

Jednak, aby zrozumieć wpływ różnych czynników na rozwój nowotworów, najpierw nowotwór trzeba poznać i zrozumieć jego biologię. Temu poświęcona jest pierwsza część książki. Chociaż omawia trudne zagadnienia, autorka z zadania wybrnęła doskonale. Trudne pojęcia czy zjawiska związane z nowotworzeniem zostały wyjaśnione w sposób przystępny dla każdego czytelnika. Dodatkowo, dla osób szczególnie zainteresowanych, umieszczono bardziej wnikliwe wyjaśnienia dotyczące biologii nowotworów. Dzięki takiemu układowi zarówno pacjenci, jak i specjaliści, mogą wynieść z książki wiele cennych informacji.

Zdrowe odżywianie antynowotworowe

Odżywianiu poświęcono w książce dużo uwagi. O tyle nie powinno to dziwić, że autorka jest doradcą żywieniowym i analizuje jadłospisy swoich podopiecznych- widzi ich błędy i je modyfikuje tak, by zwiększyć szanse na pokonanie raka. Z drugiej jednak strony pacjenci słyszą często od swoich lekarzy, że “jedzenie nie ma nic wspólnego z ich chorobami” albo” że mogą jeść wszystko”. Justyna Posłuszna przekonuje jednak, że takie podejście to poważny błąd, co uzasadnia opierając się na podstawach fizjologii, danych naukowych, ale i własnym doświadczeniu. Niestety, dodaje zaraz, zmiana sposobu odżywiania to dla wielu pacjentów przeszkoda nie do pokonania:

” Z kilkuletniej praktyki zawodowej wiem, że największym problemem są nasze przekonania i nawyki, które często bojkotują nasze próby powrotu do zdrowia.”

Podaje też przykłady pacjentów, którzy przerwali współpracę właśnie z tych powodów nie dając sobie szansy na powrót do zdrowia.

Dieta to nie wszystko

Częstym błędem pacjentów jest poleganie wyłącznie na interwencji dietetycznej, czyli zmianie sposobu odżywiania lub wiara w moc konkretnego składnika. Podejście integracyjne opiera się jednak na różnych obszarach funkcjonowania organizmu, Nic dziwnego, że autorka opisuje znaczenie stresu, snu, rytmów dobowych, działania toksyn środowiskowych w powstawaniu nowotworów oraz podkreśla, że naprawa nieprawidłowo funkcjonujących obszarów warunkuje skuteczną profilaktykę i leczenie. Tak więc tytuł książki wiernie oddaje zawartość- jest to poradnik, jak w sposób całościowy zmierzyć się z nowotworem. Co jednak należy podkreślić, autorka nie opowiada się za odstawianiem klasycznego leczenia nowotworów. Wręcz przeciwnie- zaleca, aby zmiana diety i stylu życia były wparciem leczenia klasycznego. Takie podejście zwiększa szansę uzyskania pozytywnych efektów leczenia oraz pozwala zmniejszyć efekty uboczne. Mnie takie podejście do leczenia bardzo przekonuje.

Dla kogo jest ta książka?

Jak zwykle przy okazji recenzji książki, zadaję pytanie, kto powinien przeczytać “Integralne podejście do chorób nowotworowych”. Zdecydowanie uważam, że KAŻDY.

Statystyki głoszą, że prawie co druga osoba zachoruje chociaż raz na nowotwór w ciągu swojego życia. Nawet jeśli więc ten problem nie dotyczy nas ani naszych bliskich w tej chwili, wiedza przedstawiona w książce jest niezwykle cenna w kontekście nie tylko zapobiegania nowotworom, ale zdrowego życia w ogóle. Osobom, które już walczą z nowotworem, może natomiast dać nadzieję, że nie są w tej walce bezbronni. Natura wyposażyła nas w skuteczne i bezpieczne narzędzia, my jednak musimy nauczyć się z nich korzystać. I o tym jest ta książka:

“Moim celem jest przekazanie wiedzy, która pozwoli zrozumieć, czym jest nowotwór, jak powstaje oraz jakie schorzenia i czynniki mogą zwiększać ryzyko jego powstawania.(…) Nawet jeśli za pomocą leczenia konwencjonalnego uda się pokonać raka, to bez innych zmian, które składają się na nasze środowisko, można spodziewać się szybkiego nawrotu choroby. W końcu statystyki dotyczące tzw. pięcioletniego przeżycia nie są imponujące. Dlatego tak ważne jest podejście do tej choroby od każdej możliwej strony- podejście Integralne (lub, jak ktoś woli- holistyczne).”


Książkę można kupić na stronie: https://dobropolski.com/produkt/justyna-posluszna-integralne-podejscie-do-chorob-nowotworowych/

Jeśli interesuje Cię tematyka nowotworów, może zainteresują Cię też inne wpisy na blogu:

“Zapalenie i nowotwory” oraz “Dieta w prewencji chorób nowotworowych”

Zapisz się na newsletter, aby otrzymywać informacje o nowych wpisach na blogu razem z porcją informacji na tematy związane ze zdrowiem i odżywianiem:

Zapalenie i nowotwory

Zapalenie i nowotwory

Chociaż zbliża się czwarta rocznica istnienia bloga Gdy jedzenie szkodzi, którego tematem przewodnim jest wpływ odżywiania na zdrowie, trudno w nim znaleźć tematy związane z nowotworami. Z niejasnych powodów uznałam, że przyczyny nowotworów są na tyle złożone, że trudno o nich pisać. Gdy jednak spojrzymy na te najczęściej wymieniane, wyłaniają się nasi towarzysze dnia codziennego: zła dieta, siedzący tryb życia, otyłość i palenie papierosów. Wszystkie te czynniki łączy jedno: mogą wywoływać stany zapalne. Dzisiejszy wpis jest więc próbą odpowiedzi, co łączy zapalenie i nowotwory.

Co to są nowotwory?

Nowotwory są grupą chorób, które cechuje złośliwy (niekontrolowany) rozrost komórek. Komórki te nie różnicują się w typowe komórki tkanki i posiadają zdolność tworzenia przerzutów. Mogą pojawić się w niemal każdym organie i tkance ludzkiego organizmu.

Nowotwory stanowią drugą wiodącą przyczynę zgonów na świecie. Według World Cancer Research Fund, w samym tylko 2018 roku zdiagnozowano 18 milionów nowych przypadków nowotworów. Najczęściej rozpoznawanym nowotworem był nowotwór płuc i piersi (12,3%), następnie jelita grubego (10,6%), prostaty (7,5%), żołądka (6,1%) i wątroby (5,0%). Chociaż dotyczą obu płci jednakowo, najczęstszymi nowotworami wśród mężczyzn jest nowotwór płuc (15,5%), prostaty (14,4%) i jelita grubego (11,4%), u kobiet: piersi (25,4%), jelita grubego (9,7%) i płuc (8,8%).

Tylko mniejsza część nowotworów jest wywołana przez wady genetyczne, podczas gdy duża większość (90%) jest wywołana przez niestabilność materiału genetycznego i czynniki środowiskowe. Ocenia się, że aż 30-50% przyczyn nowotworów jest związana z nieprawidłową dietą, z czego 20% ma ścisły związek z otyłością.

Czynniki ryzyka powstania nowotworu

Czynniki ryzyka wystąpienia nowotworu są charakterystyczne dla danej osoby, ale też dla środowiska, w którym żyje: geny, ekspozycja na substancje szkodliwe, choroby współistniejące czy zaburzenia hormonalne. Ale też mogą wynikać ze stylu życia: prowadzenia siedzącego trybu życia i diety. Szczególną rolę odgrywają tutaj duża masa ciała, niskie spożycie owoców i warzyw, brak aktywności fizycznej, alkohol i palenie papierosów, podobnie jak przewlekłe infekcje, np. Helicobacter pylori, HPV (wirus ludzkiego brodawczaka), wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, czy zakażenie wirusem Epstein- Barr.
Wszystkie te czynniki łączy wpływ na wywoływanie stanów zapalnych.

Zapalenie- co to jest?

Już w 1863 roku Rudolf Virchow odkrył w guzie obecność nacieków złożonych z leukocytów. Zasugerował, że nowotwór tworzy się w miejscu przewlekłego zapalenia. Odkrycie to stanowiło podwaliny do dalszych badań na temat związku między zapaleniem a nowotworami. Jednak dopiero badania ostatnich dekad potwierdziły, że zapalenie odgrywa kluczową rolę w kancerogenezie.

Stan zapalny jest odpowiedzią organizmu na uszkodzenie tkanek wywołane przez uraz, niedokrwienie, infekcję, ekspozycje na toksyny itd. Organizm na ich działanie reaguje pobudzeniem układu immunologicznego, co ma przyczynić się do naprawy uszkodzonych tkanek oraz proliferacją komórek w miejscu uszkodzenia.

Ostry stan zapalny związany z aktywizacją układu odpornościowego działa na korzyść organizmu, pomaga bowiem usunąć szkodliwe substancje z organizmu. Jeśli proces zapalny trwa jednak zbyt długo, jest źródłem cytokin, chemokin, cząsteczek adhezyjnych i enzymów, co tworzy środowisko sprzyjające rozwojowi nowotworów. Przewlekłe zapalenie wpływa na każdy etap nowotworzenia.

Rozwój nowotworu

Rozwój nowotworu jest procesem kilkuetapowym. Rozpoczyna się od transformacji prawidłowej komórki w komórkę nowotworową. Tę komórkę cechuje zdolność samoregulacji, niewrażliwość na sygnały hamujące wzrost, niepoddawanie się apoptozie, nieograniczone podziały. Kolejne etapy obejmują proliferację komórek nowotworowych, inwazję na zdrowe tkanki, angiogenezę (czyli proces tworzenia naczyń dostarczających do guza składników odżywczych) i tworzenie przerzutów.

Środowisko związane z przewlekłym zapaleniem zdominowane jest przez makrofagi. Są to tzw. TAM- makrofagi towarzyszące guzowi. Wiele nowotworów produkuje cytokiny nazywane czynnikami stymulującymi kolonię, które przedłużają przeżycie TAM. To one, łącznie z innymi komórkami zapalnymi, produkują duże ilości reaktywnych form tlenu i azotu, które mają sprzyjać zwalczaniu infekcji. W sytuacji ciągłego uszkodzenia tkanek oraz nadmiernej proliferacji komórkowej, ich nadmiar jest szczególnie szkodliwy. Mogą być źródłem substancji, takich jak peroksynitryt (reaktywna forma azotu), które reagują z DNA i powodują mutacje w komórkach nabłonka i zrębu. Makrofagi i limfocyty T mogą wydzielać czynnik martwicy nowotworów alfa TNF-α oraz czynnik hamujący migrację makrofagów, które nasilają uszkodzenie DNA.

Wpływ otyłości na zapalenie i nowotwory

Otyłość jest złożonym schorzeniem, któremu towarzyszą z reguły takie zaburzenia metaboliczne, jak zaburzenia gospodarki węglowodanowej, lipidowej i nadciśnienie tętnicze. W ostatnich latach dużo uwagi poświęca się związkowi otyłości z przewlekłymi chorobami, w tym z nowotworami. Przewlekły stan zapalny o małym nasileniu powiązano z progresją otyłości i powiązanych z nią chorób. Stąd zapobieganie chronicznemu zapaleniu może być ważną strategią leczenia chorób związanych z otyłością.
Zapalenie związane z otyłością jest pierwotnie związane z nadmiarem energii, która odkłada się w białej tkance tłuszczowej złożonej głównie z adipocytów. Adipocyty są komórkami endokrynnymi, które wydzielają olbrzymie ilości cytokin, hormonów i czynników wzrostu. Nadmiar zgromadzonej energii sprzyja aktywacji licznych szlaków metabolicznych, w tym NFκB. Prowadzi to do indukcji odpowiedzi zapalnej o małym nasileniu. Otyłość zwiększa ryzyko rozwoju różnych typów nowotworów i jest związana z gorszym przebiegiem klinicznym. Mechanizm, w jaki otyłość sprzyja nowotworzeniu jest specyficzna dla danej tkanki i obejmuje wpływ różnych szlaków sygnałowych. Ponieważ punktem wyjścia rozwoju nowotworów jest zapalenie związane z otyłością, terapie przeciwzapalne powinny stanowić podstawę leczenia pacjentów z otyłością.
Chociaż dostępnych jest już kilka leków do leczenia otyłości, zazwyczaj ich stosowanie wiąże się z szeregiem działań niepożądanych. Badania natomiast wskazują, że spożywanie pochodzących z jedzenia składników bioaktywnych może korzystnie wpływać na redukcję otyłości bez efektów ubocznych. Do takich składników należą antocyjany, grupa flawonoidów pozyskiwana z kwiatów, owoców, liści i nasion roślin. Nadają one roślinom różnorodne kolory, a co cenne dla nas, wykazują efekt przeciwazapalny, antymutagenny i antybiotykowy, a przez to potencjalnie antynowotworowy.
O otyłości pisałam też we wpisach:

Wpływ diety przeciwzapalnej na rozwój nowotworów

Jak napisałam wcześniej, zmiany nawyków żywieniowych mogą chronić przed rozwojem nowotworu u 30-50%. Regularne spożywanie owoców i warzyw (czosnku i warzyw krzyżowych, jak kapusta, brokuł, brukselka) i w konsekwencji spożywanie składników bogatych w selen, kwas foliowy, witaminy B, D i antyoksydantów, jak karotenoidy i likopen mogą odegrać rolę ochronną i zmniejszać ryzyko raka piersi, jelita grubego i prostaty o 60-70% oraz płuc o 40-50%.

Dieta śródziemnomorska jest uznawana na świecie za jeden ze zdrowszych modeli żywieniowych, a to głównie za sprawą pokarmów bogatych w antyoksydanty i składniki o działaniu przeciwzapalnym. Wobec uznanej roli diety śródziemnomorskiej w redukowaniu stresu oksydacyjnego, uszkodzeń materiału genetycznego i stanów zapalnych, postrzegana jest jako silne narzędzie zapobiegające nowotworzeniu. Strączki, świeże owoce, warzywa, orzechy, ryby i oliwa z oliwek zapobiegają uszkodzeniu zdrowych komórek i proliferacji komórek nowotworowych.  Produkty te cechują się dużą zawartością polifenoli, karotenoidów, witamin (C, E, folianów), flawonoidów, składników odżywczych znanych ze swoich właściwości chroniących przed uszkodzeniami DNA. Kwasy tłuszczowe omega-3, których źródłem są ryby basenu Morza śródziemnego: sardynki i makrele, czy orzechy o potencjale przeciwzapalnym, również pomagają hamować rozwój nowotworów.
Już kilka badań wykazało, że stosowanie diety śródziemnomorskiej jest związane ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju nowotworów, aczkolwiek stwierdzenie między nimi prostej zależności może być zaburzone wpływem wielu innych czynników. Niewątpliwie jednak, znając wpływ przewlekłego zapalenia na powstawanie nowotworów, wykorzystanie potencjału przeciwzapalnego substancji pochodzących z pożywienia wydaje się skuteczną i bezpieczną strategią zapobiegania nowotworom.

Literatura:

1.World Cancer Research Fund Worldwide Cancer Data. [(accessed on 30 June 2019)]; Available online: https://www.wcfr.org/dietandcancer/cancer-trend/worldwide-cancer-data.

2.Ricceri F., Giraudo M.T., Fasanelli F., Milanese D., Sciannameo V., Fiorini L., Sacerdote C. Diet and Endometrial Cancer: A Focus on the Role of Fruit and Vegetable Intake, Mediterranean Diet and Dietary Inflammatory Index in the Endometrial Cancer Risk. BMC Cancer. 2017;17:757.

3.Singh N, Baby D, Rajguru JP, Patil PB, Thakkannavar SS, Pujari VB. Inflammation and cancer. Ann Afr Med. 2019 Jul-Sep;18(3):121-126.

4.Donaldson MS. Nutrition and cancer: a review of the evidence for an anti-cancer diet. Nutr J. 2004;3:19. Published 2004 Oct 20.

5.Mentella MC, Scaldaferri F, Ricci C, Gasbarrini A, Miggiano GAD. Cancer and Mediterranean Diet: A Review. Nutrients. 2019 Sep 2;11(9):2059.

6.Lee YM, Yoon Y, Yoon H, Park HM, Song S, Yeum KJ. Dietary Anthocyanins against Obesity and Inflammation. Nutrients. 2017 Oct 1;9(10):1089.

7.Lin BW, Gong CC, Song HF, Cui YY. Effects of anthocyanins on the prevention and treatment of cancer. Br J Pharmacol. 2017;174(11):1226-1243.

8.Bodén S, Myte R, Wennberg M, Harlid S, Johansson I, Shivappa N, Hébert JR, Van Guelpen B, Nilsson LM. The inflammatory potential of diet in determining cancer risk; A prospective investigation of two dietary pattern scores. PLoS One. 2019 Apr 12;14(4):e0214551.

Jeśli podobał Ci się wpis i chcesz otrzymywać powiadomienia o kolejnych, a także informacje związane ze zdrowiem i odżywianiem, zapisz się na newsletter:

Promocja zakończy się za: